Karabağda eylem protestoları 15 gündür aralıksız devam ediyor.
Peki, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde kötülenen, Ermenistan tarafının çarpıtdığı eylemlerin sebebi ne?
Protestocuların talebi neler?
Öncelikle şunu belirtmek gerekiyor , Şuşa-Kelbecer yolunun üzerinde düzenlenen protesto barışçıl eylemdir. Her hangi bir şekilde Karabağda yaşayan ermenileri hedef almıyor, Rus barışı koruma birliğine her hangi güç gösterisinde bulunmamaktadır. Peki protestoları alevlendiren olay ne oldu?
Ermenistanın Karabağ topraklarında mevduatların yasa dışı işletilmesine son verilmesi ve bölgede kapsamlı izleme çalışmalarının yapılması amacıyla Azerbaycanın görevlendirdiyi bir heyet, Rus barış güçlerinin karargahında bir toplantı yaptı.
Toplantında sunulan yol haritasına uygun olarak "Kızılbulag" altın ve "Demirli" bakır-molibden yataklarının yerinde denetimi için gerekli koşullar oluşturulmamış ve görevlerin uygulanması sağlanamamıştır. Bunun ardından Azerbaycanlı çevreci aktivistlər hala daha devam edən protestolara başladı. Protestocular madenlerin yasadışı kullanımının durdurulmasını ve bu sömürüye çanak tutan Rus barışı koruma birliğinin komutanı Andrey Volkovla topkantı talep etdiler.
Gün geçtikçe Laçın yolunun kullanımı ile ilgili önemli detallarda ortaya çıktı. Ermenistan tarafının Laçın yolunu kullanarak, Rus barışı koruma birliğinin kontrülünde olan topraklara mayın taşıdığı gündeme oturdu. Tam da protestoların devam etdiyi sürede Kelbecer ilinde 4 kişinin mayın patlaması zamanı yaralandığı, onları kurtarmak için bökgeye giden 4 Azərbaycan askerinin de mayına düşdüyü ve birinin şehit olduğu bilgisi geldi. Bu haberlerden sonra peotestoların talepleri de değışmeye başladı.
Olay sadece çevre protestosu olmaktan çıktı. Haklı olarak protestocular Laçin yolundan geçen tüm araçların kontrol edilmesini Karabağa hiç bir şekilde silah taşınmasına izin verilmemesini talep etdiler. Taleplerinde haksiz oldukları da söylenemez tabii ki, Aynı yoldan farklı zamanlarda 27 İran vatandaşının yasadışı geçişinin sağlanması, madenlerin yağmalanması, Azərbaycan topraklarına mayın tarlası müamelesinin yapılması ... bu gidişaat karşısında sabır taşının çatlamaması imkansızdı. Protetolar sürerken Ermenistan tarafı da boş durmadı. Resmi irevan protestocuların ermeni halkının geçişine izin vermediyini ileri sürdü.
Bu iddiaları da olay yerinden yayılan görüntülerle çürütüldü. Sadece Ermeni vatandaşını taşıyan ambulanskarın deyil barış güçlerine ait arabalarında eyem noktaslndan rahatlıkla geçe bildiyi belli oldu. Sonuçta artık 1990-lardakı gibi değildi. Gerçekleri gizlemek artık eskisi gibi kolay olmayacaktı. Günler sonra olaylara Rusiyadan da beklenen yanıt geldi. Rusiya Dış işleri bakanlığının sözçüsü Maria Zaharova Rus barış güçlerine yönelik suçlamaları kabul edilemez ve etkisiz buldukarını söyledi. “Rus barışı koruma birliği bölgede istikrarın garantörü olarak hareket ediyor ve görevlerini etkin bir şekilde yerine getiriyor”- diye açıklamada bulundu.
Bunun ardından Ermenistan duruma el atılması için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine başvurdu amma burdan da protestoların son bulması için bir yanıt alamadı. Ermenistan Son olarak Rusiyada Azerbaycan, Ermenistan ve Rusiya Dış İşleri bakanlarının toplantısına da katılmadı. Topkantıda barış anlaşmasının konuşulması bekleniyordu ama Ermenistan tarafından kimse olmadığı için sonuca bağlanamdı. Protestolar ise tam hızıyla devam ediyor. Eylemler bir sonuç verirmi? Talepleri sağlanırmı önceden söylemek zor. Amma Karabağ konusunda önemli gelişmelerin öncüsü olacağı da beklenmiyor değil.