Geçtiğimiz hafta Kamu Denetçiliği Kurumunun ne olduğu üzerinde durmuştuk. Bu hafta da İdare ile yapılan bir işlemde yahut İdarenin bir eylemi nedeniyle zarar görülmüşse Kamu Denetçiliği Kurumuna nasıl başvuru yapılır bunu açıklayacağız.
Başvuru nereye yapılır?
Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuru için en basit ve hızlı yöntem kurum sitesi veya e-devlet üzerinde yer alan sistemdir. Ancak internet üzerinden başvuru zorunlu değildir. Kuruma başvuru, belgelerinin Kuruma postalanması ile de mümkündür. Ayrıca kaymakamlıklar, valilikler veya Kuruma belgelerin elden teslim edilmesi ile de Kuruma başvuru yapılabilecektir.
Başvuru belgesinde neler yer almalıdır?
Başvuru belgesinde, başvuru sahibinin adı ve soyadı, imzası, yerleşim yeri veya iş adresi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için vatandaşlık kimlik numarası, yabancılar için pasaport numarası, başvuru sahibi tüzel kişi ise tüzel kişinin unvanı ve yerleşim yeri ile yetkili kişinin imzası, varsa, merkezi tüzel kişilik numarası ve yetki belgesi yer almalıdır. Başvuruda başvuruya konu olay ve olguların da belgeleri ile birlikte açıklanması gerekmektedir.
Hangi konularda başvuru yapabilirim, hangi konularda yapamam?
İdarenin eylem ve işlemleri nedeniyle zarara uğradığınız, hakkınızın ihlal edildiği hemen her olayda Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuru yapılabilecektir. Şu kadar ki; TBMM tarafından yürütülen yasama faaliyetlerine karşı yapılan başvurular ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin askerlik düzeni ve disiplini ile ilgili başvurular Kurum tarafından incelenememektedir.
Örnek vermek gerekirse sokakta yer alan bir çukur nedeniyle kaza yaparak zarara uğramanız halinde Kuruma başvurabilirsiniz. Bir başka örnek ise eş durumundan atama talebinin reddi halidir. Örneklerin bir sınırı yoktur.
Başvuru, yargı organlarınca görülmekte olan veya karara bağlanmış olay ve olgulara ilişkin olmamalıdır. Diğer bir ifade ile Kuruma başvuru yapılmadan önce dava açılmamış olması gerekmektedir. Geçtiğimiz hafta dava açma süresinin durduğunu ifade etmiştik. Bu nedenle dava açılmadan evvel Kuruma başvurulabilecektir.
Başvuru için bir diğer şart, idari başvuru yollarının tüketilmiş olması gerekliliğidir. Ancak telafisi güç veya imkânsız zararların meydana gelmesi ihtimalinde idari başvuru yollarının tüketilmesi şartı aranmayacaktır. İdari başvuru, İdareye genel başvuru olabileceği gibi özel kanunlarda da öngörülmüş olabilir. Bu nedenle idari başvuru yollarının her olay özelinde bir uzman tarafından değerlendirilmesinde fayda bulunmaktadır.
Başvuruyu ne zaman yapmalıyım?
Başvuru, idari kanun yolları tüketildikten sonra, İdarenin cevap tebliğ tarihinden veya idari başvurunun yapılmasından itibaren 60 gün geçmiş ise 60 günün bitimi tarihinden itibaren 6 ay içerisinde yapılmalıdır. Sürelerin hesap edilmesi ve takip edilmesi açısından uzmana danışılması yerinde olacaktır.